In gesprek met... UCS verpleegkundige Evelien Maas-Martens

Convatec gaat het gesprek aan met Evelien Maas-Martens over het belang van hydratatie, vooral met de zomer voor de deur. Evelien werkt sinds 2020 als UCS verpleegkundige (urologie - continentie - stoma) bij TWB Thuiszorg West Brabant. Als stomaverpleegkundige komt ze thuis bij de stomadragers. We vragen haar over het belang van hydratatie en waarop men moet letten.

Belang van hydratatie

Evelien benadrukt tijdens het gesprek het belang van hydratatie voor mensen met een stoma. Het is belangrijk voldoende te drinken zodat de ontlasting soepel blijft en obstipatie wordt voorkomen. Ze legt uit dat mensen met een stoma, vooral met een dunne darmstoma, een verhoogd risico op uitdroging hebben vanwege meer vochtverlies via hun stoma. Stomadragers missen (een deel van) hun dikke darm die normaal gesproken het vocht vanuit ons spijsverteringsstelsel opneemt. “Het is essentieel om voldoende vocht binnen te krijgen om uitdroging te voorkomen en het lichaam goed te laten functioneren,” vertelt Evelien. 

Uitdagingen en tips voor hydratatie 

Mensen met een stoma kunnen uitdagingen ervaren bij het op peil houden van hun hydratatie, vooral vanwege extra vochtverlies via het stoma. Evelien adviseert het drinken van anderhalf tot twee liter vocht per dag bij een dikke darmstoma en urostoma & twee tot twee en een halve liter bij een dunne darmstoma, vooral met warme dagen. “Als het warm is, is het belangrijk om voldoende te drinken. Hierbij moet je luisteren naar je lichaam. Bij ouderen neemt de dorstprikkel af of verdwijnt deze, waardoor ze niet meer doorhebben dat ze dorst hebben. 70-plussers lopen nog meer risico op uitdroging. "Voor hen is het extra belangrijk om genoeg te blijven drinken met het warme weer.” vertelt Evelien. 

Tip: gebruik een waterkan of flesjes water, zodat je kunt zien hoeveel je al gedronken hebt. 

Alle vloeibare producten tellen mee, ook soep, yoghurt en vla. Evelien raadt aan om alert te zijn op signalen van uitdroging, zoals vermoeidheid, duizeligheid en donkere urine en om extra aandacht te besteden aan hydratatie tijdens warm weer en lichamelijke activiteiten. 

Tekenen van uitdroging en actiepunten 

Maar wanneer heeft u door dat u aan het uitdrogen bent? 

Om uitdroging te herkennen, moeten mensen letten op symptomen zoals vermoeidheid, hoofdpijn, droge mond, het gevoel hebben dat men bijna flauwvalt, niet lekker / suf voelen, minder of niet meer kunnen plassen en ook kan obstipatie een symptoom zijn. Obstipatie kan je opmerken wanneer er langer dan twee dagen geen ontlasting komt. “Iemand met een stoma moet normaliter iedere dag ontlasting hebben namelijk,” vult Evelien aan. Bij tekenen van uitdroging is het belangrijk om direct de huisarts te bellen en langs te gaan. “Het is heel belangrijk om de ontlasting en urine goed in de gaten te houden. Dit zegt namelijk veel over eventuele uitdroging,” sluit ze af.

Om het vocht beter vast te houden kunnen isotone dranken gedronken worden. Dit zijn bijvoorbeeld bouillon, isotone sportdranken (check goed het label), karnemelk of magere chocolademelk.

Langetermijn gevolgen van onvoldoende hydratatie

“Onvoldoende hydratatie kan ernstige langetermijngevolgen hebben, waaronder nierproblemen, darmproblemen en een verminderde hartfunctie,” zegt Evelien. “Mocht je informatie nodig hebben over je stoma of andere zaken rondom de stoma, is het handig om de Stoma App (Stomavereniging) te downloaden. Hier vindt u allerlei informatie die je vragen eventueel kunnen beantwoorden.” 

Aanvullende tips 

Tot slot deelt Evelien nog een goede tip. “Naast het drinken van voldoende vocht, kunnen mensen met een stoma (ook zonder stoma) hun huidelasticiteit controleren als indicator van eventuele uitdroging. Trek een velletje boven op je hand omhoog. Gaat deze direct naar beneden, dan heeft u genoeg vocht in uw lichaam en geen tekenen van uitdroging. Blijft deze staan, of gaat het langzaam naar beneden, is het belangrijk om goed te hydrateren en eventueel de huisarts te bellen,” adviseert Evelien. 

Hydratatie is belangrijk voor mensen met een stoma om complicaties te voorkomen en een goede gezondheid te houden. Door voldoende vocht te drinken, te letten op tekenen van uitdroging en gebruik te maken van beschikbare bronnen, kunnen mensen met een stoma hun hydratatie goed in de gaten houden en een actieve, gezonde levensstijl behouden. “Met een aantal aanpassingen kunt u uw leven houden zoals u dat wilt,” sluit Evelien af.